Włóknienie wątroby

Długotrwałe, przewlekłe choroby wątroby z biegiem czasu prowadzą do postępującego włóknienia narządu i w konsekwencji do marskości wątroby. Spośród najczęstszych przyczyn włóknienia wątroby należy wymienić: przewlekłe zakażenie HCV, przewlekłe zakażenie HBV, autoimmunologiczne zapalenie wątroby oraz alkoholowe i toksyczne uszkodzenie wątroby. Włóknienie wątroby jest odpowiedzią organizmu na długotrwałe działanie czynnika uszkadzającego. Jest to pierwotnie proces naprawczy, który w pewnym momencie wymyka się spod kontroli. Komórki gwiaździste zaczynają wytwarzać nadmierną ilość bliznowatej tkanki łącznej, co skutkuje postępującym włóknieniem macierzy pozakomórkowej, a następnie utratą łączności hepatocytów z naczyniami krwionośnymi i kanalikami żółciowymi. W marskości wątroby dochodzi do całkowitego zatarcia struktury histologicznej wątroby. Zraziki wątrobowe zostają zastąpione przez tak zwane guzki regeneracyjne. W skutek upośledzonej komunikacji hepatocytów z naczyniami krwionośnymi i drogami żółciowymi dochodzi do martwicy komórek wątroby i widocznej klinicznie dysfunkcji narządu.

Dynamika włóknienia wątroby jest różna u każdego pacjenta. Zidentyfikowano kilka czynników (np: alkohol, wiek) znacznie przyspieszających proces włóknienia. Generalnie jednak trudno określić grupę osób zagrożonych szybką progresją do marskości. Dlatego też niezmiernie ważna z klinicznego punktu widzenia jest możliwość oceny i monitorowania postępu włóknienia wątroby. Obecnie za „złoty standard” w ocenie nasilenia włóknienia wątroby uważa się biopsję. Jest to jednak metoda inwazyjna, zagrożona wystąpieniem poważnych, zagrażających życiu powikłań (około 1%). Badanie to wiąże się z dużym stresem dla pacjenta, dolegliwościami bólowymi, koniecznością hospitalizacji, a także wysokimi kosztami samej procedury. Powszechnie znany jest również fakt występowania trudności w ocenie materiału biopsyjnego prowadzących nieraz do znacznych niezgodności opisów wykonanych przez dwóch różnych lekarzy.